Trong suốt 40 năm xây dựng và phát triển, nhà trường đã trải qua 3 giai đoạn với các tên gọi khác nhau nhằm đáp ứng nhiệm vụ và quy mô đào tạo. Giai đoạn đầu tiên được gọi là Trường Hạ sỹ quan công an III (từ 30/7/1976 – 24/4/1985), giai đoạn thứ hai mang tên Trường Trung học an ninh nhân dân I (từ 25/4/1985 – 31/3/1989) và giai đoạn cuối cùng là Trường Văn hóa I (từ 01/4/1989 đến nay).
Quy định số lượng học viên tối đa cho mỗi trường đào tạo là 300 người và mục tiêu đào tạo cán bộ, chiến sỹ công an theo chương trình Hạ sỹ quan An ninh đã được Bộ Công an đề ra ngay khi thành lập trường đào tạo cán bộ công an Việt Bắc và trường đào tạo cán bộ công an Tây Bắc vào ngày 5/12/1972. Ngoài ra, cả hai trường còn có trách nhiệm giảng dạy văn hóa cho cán bộ công an thuộc các tỉnh trong Khu tự trị Tây Bắc và Khu tự trị Việt Bắc.
Bộ trưởng Lê Hồng Anh trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất nhân kỷ niệm 30 năm thành lập Trường Văn hóa I. |
Bộ giáo dục đã giao nhiệm vụ tuyển chọn học sinh từ các dân tộc thiểu số ở các vùng cao, sâu để đào tạo văn hóa và chuyển sang đào tạo cán bộ công an. Nhằm hoàn thiện các cấp học và đáp ứng mục tiêu đào tạo, trường Hạ sỹ quan Công an III sẽ thực hiện kế hoạch đào tạo Hạ sỹ quan và Bổ túc Hạ sỹ quan công an cho các dân tộc thiểu số từ các tỉnh miền núi phía Bắc.
Trong thời kỳ từ 1976 đến 1985, trường đã tuyển sinh thành công 712 học sinh vào chương trình văn hóa, đóng góp cho việc đào tạo Trung học An ninh. Hơn nữa, trường đã tiến hành tuyển sinh và đào tạo 05 khóa Hệ Bồi dưỡng nghiệp vụ Hạ sỹ quan An ninh, với sự tham gia của 387 học viên, đồng thời đào tạo 05 khóa Hạ sỹ quan An ninh với 471 học viên và 04 khóa Bổ túc văn hóa với 242 học viên. Từ năm 1980, Bộ cũng đã giao nhiệm vụ Bổ túc văn hóa cấp 3 cho các cán bộ và chiến sỹ công an tại các tỉnh phía Bắc.
Vào năm 1982, Bộ Nội vụ (tức Bộ Công an hiện nay) đã tiến hành nghiên cứu và triển khai kế hoạch thay đổi giáo dục trong các trường Công an, nhằm thực hiện chương trình cải cách giáo dục. Trong đó, Trường Hạ sỹ quan Công an III đã được chọn làm địa điểm đào tạo Trung học an ninh, nhằm đào tạo cho cán bộ công an tại các tỉnh từ Bình Trị Thiên trở đi.
Thứ trưởng Trương Hòa Bình (nay là Phó Thủ tướng) trồng cây lưu niệm tại Trường Văn hóa I. |
Trường Trung học An ninh nhân dân I, còn được biết đến với tên gọi T35, đã được thành lập tại địa điểm này để đào tạo cán bộ người dân tộc thiểu số có trình độ trung học an ninh và phục vụ cho công an các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương khu vực Bình Trị Thiên ở phía Bắc. Ngoài nhiệm vụ này, trường còn tổ chức các lớp văn hóa cho con em các dân tộc thiểu số vùng cao thuộc các tỉnh phía Bắc. Hiện trường đào tạo 1.200 học viên, trong đó có 800 học viên học hệ trung học an ninh và 400 học viên học hệ đào tạo văn hóa. Từ năm 1985 đến 1989, trường đã chiêu sinh và đào tạo thành công 05 khóa hệ Trung học an ninh với tổng số 720 học viên cùng 03 khóa bổ túc với 168 học viên. Ngoài ra, trường còn giảng dạy văn hóa cho số học sinh nhỏ tuổi đang học trong trường.
Vào ngày 1/4/1989, Bộ Công an đã quyết định chuyển trường Trung học an ninh I thành trường Văn hóa I trước khi có yêu cầu và nhiệm vụ từ ngành Công an. Nhiệm vụ của trường Văn hóa I là tiếp tục đào tạo và bổ sung kiến thức văn hóa cơ sở và trung học cho các đơn vị và công an các tỉnh phía Bắc, chuẩn bị cho việc luyện thi đại học và đào tạo cho các trường Công an nhân dân. Năm 2001, Bộ đã giao thêm nhiệm vụ bồi dưỡng kiến thức văn hóa (dự bị đại học) cho học sinh cử tuyển vào Học viện An ninh nhân dân.
Học viên Trường Văn hóa I trong giờ lên lớp. |
Để đào tạo kiến thức văn hóa và chuẩn bị cho kỳ thi đại học, vào năm 2002, nhà trường đã giao nhiệm vụ này cho học sinh con của cán bộ công an và gia đình có công với cách mạng, nhằm tạo nguồn nhân lực cho công an các tỉnh và thành phố. Từ năm 1992 đến tháng 4 năm 2016, trường đã tuyển được 4000 học sinh cấp 2 và cấp 3. Sau khi tốt nghiệp THPT và THBT, học sinh được chọn vào các trường CAND. Trong thời gian này, trường đã đào tạo thành công 09 khóa Bổ túc văn hóa với 421 học sinh, 2 khóa bổ túc tại chức tại Công an Bắc Kạn và Hà Giang với 120 học sinh, 2 khóa bồi dưỡng văn hóa cho 130 học sinh và luyện thi đại học 5 khóa cho 367 học sinh…
Bộ Công an đã tin tưởng giao Trường Văn hóa I đào tạo nhiều khóa học viên phục vụ cho nhiệm vụ chính trị đột xuất và lâu dài. Trường có kinh nghiệm đào tạo chất lượng và hiệu quả. Trong đó, đã mở rất nhiều khóa học như lớp đào tạo Trung học Cảnh sát giao thông cho 400 học viên dựa trên Nghị quyết 13 của Chính phủ để phục vụ cho SEA GAMES 22. Cũng như khóa đào tạo Cảnh sát Bảo vệ K41 và lớp đào tạo Trung học CSND với việc tiếp nhận 240 chỉ tiêu điều chuyển từ trường Trung học CSND. Ngoài ra, trường còn mở các khóa đào tạo ngoại ngữ (tiếng Trung Quốc, tiếng Lào) dành cho hàng trăm cán bộ, chiến sỹ.
Từ năm 2007, trường Văn hóa I đã được bổ sung thêm nhiệm vụ giảng dạy văn hóa cho học sinh nhỏ tuổi của Bộ An ninh nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. Đến tháng 5 năm 2016, đã có 04 lớp học sinh Lào tốt nghiệp phổ thông trung học và 77 học sinh được chuyển học tập tại các trường CAND. Hiện tại, số học sinh Lào đang học tại trường là 196. Kết quả trên đã được đánh giá cao bởi lãnh đạo Bộ Công an và Lãnh đạo Bộ An ninh Lào.
Sau một quá trình nỗ lực không ngừng, các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, giáo viên, công nhân viên nhà trường đã vượt qua gian khó để đưa Trường Văn hóa I đạt được những thành tựu đáng kể. Khi mới thành lập, Khoa giáo dục văn hóa phổ thông chỉ có 14 giáo viên trình độ sư phạm 10+2, 10+3 dạy cấp 1 và cấp 2. Đội ngũ giáo viên nghiệp vụ chưa được đào tạo cơ bản về sư phạm, phần lớn trưởng thành từ thực tiễn. Cơ sở vật chất bần hàn và số lượng cán bộ còn thiếu xa so với yêu cầu.
Trong suốt 40 năm qua, nhà trường đã không ngừng nỗ lực để phát triển đội ngũ giáo viên với mục tiêu tăng cường sản xuất gia, cải thiện đời sống và xây dựng cơ sở vật chất. Từ năm 1992, nhà trường đã tập trung tuyển dụng đủ số lượng giáo viên có trình độ đại học sư phạm, đảm bảo chất lượng và chuyên môn nghiệp vụ vững vàng. Đồng thời, nhà trường cũng liên tục cập nhật phương pháp giảng dạy mới, sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và thường xuyên tham gia các khóa tập huấn theo chuyên đề. Bên cạnh đó, nhà trường còn nhận được sự quan tâm chặt chẽ từ Lãnh đạo Bộ Công an và Tổng cục Chính trị CAND.
Học sinh Trường Văn hóa I tăng gia sản xuất cải thiện đời sống. |
Tại trường học, tất cả các giáo viên đều có bằng đại học trở lên, trong đó có 39% giáo viên sở hữu bằng thạc sỹ cùng 01 nghiên cứu sinh. Việc đua tranh giảng dạy xuất sắc đã cung cấp cơ hội cho những người quản lý và giáo viên để nâng cao kinh nghiệm và khai thác sự sáng tạo. Trong năm học 2015-2016, tổng cộng có 30 giáo viên tại trường đã đoạt được giải giáo viên xuất sắc cấp tỉnh Thái Nguyên, 22 giáo viên đạt giải cấp thành phố Thái Nguyên và 481 giáo viên đạt giải cấp trường.
Trong năm học 2015-2016, có 1602 học sinh đạt thành tích trong các kỳ thi học sinh giỏi các cấp, bao gồm 5 giải cấp quốc gia, 327 giải cấp tỉnh, 13 giải cấp thành phố và 1256 giải cấp trường. Nhà trường hiện có 112 thành viên Đảng và luôn tận dụng vai trò đầu tàu lãnh đạo, đoàn kết nhất trí và đóng vai trò quyết định trong việc lãnh đạo toàn diện, mọi khía cạnh của công tác chuyên môn. Đảng ủy của nhà trường đã liên tục nhiều năm liền đạt danh hiệu ”Đảng ủy trong sạch, vững mạnh”. Các phong trào thanh niên, phụ nữ và công đoàn hoạt động tích cực, tạo khí thế thi đua sôi nổi và khích lệ phong trào thi đua học tập, rèn luyện trong nhà trường.
Với những đóng góp to lớn trong việc đào tạo cán bộ người dân tộc thiểu số cho lực lượng Công an nhân dân, Trường Văn hóa I đã nhận được nhiều phần thưởng cao quý: 1 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, 1 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba, 1 Huân chương Lao động hạng Ba của nước CHDCND Lào, 1 Huân chương Hữu Nghị của nước CHDCND Lào, 1 Bằng khen của Chính phủ và 1 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ Lào, 1 Giải thưởng Vừ A Dính, 1 Huân chương Chiến công hạng Nhất, 2 Huân chương Quân công hạng Ba, 8 cờ Thi đua xuất sắc, 20 Bằng khen của Bộ Công an và nhiều bằng khen của Tổng cục Chính trị CAND, các ban, ngành, các tỉnh… |