Tiêu đề:

Cảnh Báo Thủ Đoạn Lừa Đảo Sinh Viên: Cách Phòng Tránh Hiệu Quả Trong Môi Trường Số

Nội dung:

Trong thời đại chuyển đổi số bùng nổ, các hình thức lừa đảo qua mạng đang ngày càng tinh vi và nhắm trực tiếp đến đối tượng sinh viên – những người trẻ đang trong giai đoạn học tập, dễ bị tổn thương với mong muốn tăng thêm thu nhập hoặc mở rộng cơ hội học tập quốc tế.

Tại tọa đàm “Bảo vệ tài chính cá nhân – Làm chủ đồng tiền” diễn ra tại Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại tá, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Quân – Giám đốc Trung tâm huấn luyện, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an, cho biết: “Gần như ai cũng từng nhận được một cuộc gọi lừa đảo”. Trong số hơn 1.000 sinh viên tham dự tọa đàm, chỉ có 2 người chưa từng trải qua tình huống này.

Hàng trăm kịch bản lừa đảo được xây dựng dựa trên việc khai thác tâm lý sợ hãi và lòng tham. Các đối tượng sử dụng đủ chiêu thức, từ giả danh cơ quan chức năng, dụ dỗ đầu tư tài chính, cho đến lừa đảo tình cảm. Đặc biệt, chúng còn tận dụng các ứng dụng mạng xã hội để dụ dỗ sinh viên tham gia các nhiệm vụ nhẹ nhàng như “like, share” bài viết và đánh cắp tài sản qua tài khoản ngân hàng. Nhiều trường hợp đã bị chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng chỉ sau vài hành động sơ suất.

Đáng lo ngại, các đường dây lừa đảo này phần lớn có nguồn gốc từ nước ngoài như Campuchia, Myanmar, Philippines, Trung Đông… Sau khi nạn nhân chuyển tiền, số tiền sẽ lập tức bị rút khỏi tài khoản, khiến việc thu hồi gần như không thể. Không dừng lại ở đó, nạn nhân lại tiếp tục bị lừa bởi chiêu bài “lấy lại tiền” – một kịch bản tiếp theo để tiếp tục chiếm đoạt nhiều hơn.

PGS.TS Phạm Thanh Huyền, Trưởng ban Công tác sinh viên của Đại học Bách khoa Hà Nội, đã chia sẻ câu chuyện cá nhân để cảnh tỉnh các sinh viên. Bà từng nhận cuộc gọi lừa đảo giả mạo cảnh sát, cáo buộc bà liên quan đường dây rửa tiền. Tuy nhiên, do tỉnh táo xử lý nên may mắn tránh được tổn thất. Trái lại, bố chồng bà lại không may khi bị lừa mất 8,6 triệu đồng chỉ vì một tin nhắn giả mạo con gái yêu cầu chuyển tiền.

Các sinh viên cũng không ít lần là nạn nhân của các hình thức lừa đảo khi tham gia khảo sát, giả mạo chứng minh tài chính hoặc nhận các cuộc gọi đe dọa tù tội nếu không chuyển tiền. Một sinh viên đã mất toàn bộ 6 triệu trong tài khoản, suýt nữa mất thêm 450 triệu nếu không kịp thời báo nhà trường.

Từ thực tế trên, PGS.TS Phạm Thanh Huyền nhấn mạnh: “Nếu không làm gì sai, các em không cần phải sợ. Khi gặp tình huống nghi ngờ, hãy giữ bình tĩnh và liên hệ ngay với nhà trường hoặc công an”. Bà khẳng định nhà trường luôn bảo vệ sinh viên trong mọi hành trình học tập, không bao giờ yêu cầu các thủ tục tài chính qua điện thoại hay khảo sát không rõ ràng.

Đại tá Nguyễn Hồng Quân nhấn mạnh rằng sinh viên và người dân không thể ngăn chặn hoàn toàn hành vi lừa đảo, bởi “kẻ xấu chủ động tấn công”. Tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể phòng tránh bằng cách chủ động trang bị kỹ năng nhận diện, không tự cô lập khi gặp tình huống bất thường và thận trọng khi thực hiện các giao dịch số.

Lời khuyên dành cho sinh viên:

– Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, tài khoản ngân hàng qua mạng.

– Luôn xác minh nguồn tin trước khi chuyển tiền hoặc thực hiện hành động nào đó.

– Không làm theo bất cứ “hướng dẫn” nào khi bị đe dọa liên quan pháp luật. Thay vào đó, hãy ngay lập tức gọi công an hoặc liên hệ nhà trường.

– Tăng cường kỹ năng sống, kỹ năng sử dụng công nghệ số an toàn.

Câu chuyện cảnh giác và các lời khuyến cáo đến từ các chuyên gia an ninh mạng và giảng viên là hồi chuông cảnh báo mạnh mẽ cho hàng triệu sinh viên đang học tập tại Việt Nam trong thời đại công nghệ số. Phòng chống lừa đảo không chỉ là nhiệm vụ của ngành công an, mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân trong đời sống số hiện đại.